Upala pluća simptomi i lečenje

Šta je upala pluća – pneumonija?

Upala pluća, lat. pneumonia predstavlja jedno od najozbiljnijih oboljenja respiratornog sistema. Pneumonija je akutna, infektivna upala plućne maramice (plućnog parenhima). Infekcija dovodi do upale u vazdušnim kesama pluća, koje se nazivaju alveole. Alveole se pune tečnošću ili gnojem, što otežava disanje. Pneumonija pluća se može javiti u jednom ili oba plućna krila, odnosno kao jednostrana ili obostrana upala pluća i može biti uzrokovana bakterijama, virusima ili gljivicama.

I virusna i bakterijska upala pluća su zarazne, tj. mogu se širiti sa osobe na osobu udisanjem kapljica u vazduhu usled kijanja ili kašljanja. Upala pluća se takođe dobiti u kontaktu sa površinama ili predmetima koji su kontaminirani bakterijama ili virusima koji izazivaju upalu pluća.

Pneumonija se klasifikuje i prema tome gde ili kako je stečena:

Bolnička pneumonija: Ova vrsta bakterijske pneumonije se dobija tokom boravka u bolnici. Može biti ozbiljnija od drugih vrsta, jer bakterije u bolničkim uslovima mogu postati otpornije na antibiotike.

Pneumonija stečena u zajednici – upala pluća stečena van medicinskog ili institucionalnog okruženja.

Pneumonija povezana sa ventilacijom – upala pluća uzrokovana agensima iz klima uređaja, ventilatora i slično.

Aspiraciona pneumonija – Udisanje bakterija iz hrane, pića ili pljuvačke može izazvati aspiracionu pneumoniju. Veća je verovatnoća da će se pojaviti ako imate problema sa gutanjem, ili ako ste previše sedirani zbog upotrebe lekova, alkohola ili drugih opijata.

Hodajuća pneumonija – blaži slučaj pneumonije. Osobe sa hodajućom pneumonijom možda čak i ne znaju da imaju upalu pluća. Ovde se može javiti upala pluća bez simptoma, odnosno upala pluća bez temperature. Simptomi i ako se jave mogu više ličiti na blagu respiratornu infekciju nego na upalu pluća. Međutim, hodajuća pneumonija može zahtevati duži period oporavka.

 

Faze pneumonije

Pneumonija se takođe može klasifikovati na osnovu oblasti pluća na koju utiče:

  • Bronhopneumonija

Bronhopneumonija može zahvatiti područja oba plućna krila. Često je lokalizovana blizu ili oko bronhija.

  • Lobarna pneumonija

Lobarna pneumonija, pneumonia lobaris zahvata jedan ili više susednih režnjeva pluća.

  • Intersticijalna pneumonija

Intersticijalna pneumonija ili atipična pneumonija obuhvata infekciju najnižih delova disajnog stabla, intersticijuma pluća. Histološki se očitava difuznom alveolarnom destrukcijom u organizaciji, nespecifičnim uzorkom viđenim i kod drugih oštećenja pluća koja nisu srodna.

 

Kako prepoznati upalu pluća?

Simptomi upale pluća mogu biti drugačiji za svaku osobu, tj. dete, od nikakvih simptoma tipa upala pluća bez temperture i kašlja, do jasno izraženih, ozbiljnih simptoma upale. Kakvi su simptomi upale pluća, takođe može zavisiti od toga šta uzrokuje upalu pluća.

 

Upala pluća simptomi

Simptomi upale pluća mogu biti blagi do životno opasni.

Zapaljenje pluća simptomi mogu uključivati:

  • kašalj koji može proizvesti sluz
  • povišenu temperaturu
  • znojenje ili smrzavanje
  • osećaj nedostatka vazduha na nervnoj bazi
  • kratak dah na nervnoj bazi
  • kratak dah koji se javlja dok obavljate normalne aktivnosti, ili čak i dok se odmarate
  • stezanje u grudima i nedostatak vazduha
  • bol u grudima koji je gori kada dišete ili kašljete
  • osećaj umora
  • nedostatak vazduha i zevanje
  • gubitak apetita
  • mučninu ili povraćanje
  • glavobolje

 

Vrlo često se javlja i opstruktivni bronhitis, tj. hronična opstruktivna bolest pluća. Ovu bolest prati simptom više ili manje izražen osećaj nedostaka vazduha – dispnea, ono kad pomislite “ne mogu da udahnem dovoljno vazduha”, usled čega je vrlo često potrebna i pumpica za astmu, psihogeni kašalj i slično. Glavni faktori rizika za razvoj hroničnog bronhitisa su, između ostalih pušenje i aerozagađenje, pogotovo u zimskim mesecima, zbog upotrebe raznih vrsta goriva, kao i genetska predispozicija.

Često se postavljaju pitanja da li upala pluća boli, koliko traje upala pluća ili koliki je crp kod upale pluća? Recimo, crp kod upale pluća može biti povišen, u zavisnosti od uzročnika upale pluća, ali tačni odgovori, stanja i simptomi koje daje inflamacija pluća mogu varirati u zavisnosti od starosti i opšteg zdravstvenog stanja osobe.

Deca mogu izgledati kao da ih ne muče upala pluća simptomi, ali ponekad može da se javi povraćanje, nedostatak energije ili apetita. Deca mlađa od 5 godina mogu imati ubrzano disanje ili piskanje.

Starije odrasle osobe mogu imati blaže simptome upale pluća. Takođe mogu doživeti konfuziju ili telesnu temperaturu nižu od normalne.

 

Upala pluća simptomi- snimak pluća

Uzroci pneumonije

Pneumonija, tj, upala pluća se dešava kada infektivni agensi uđu u pluća i izazovu infekciju. Reakcija imunog sistema na uklanjanje infekcije dovodi do upale vazdušnih kesa pluća (alveola). Ova upala može na kraju dovesti do toga da se vazdušne kese napune gnojem i tečnostima, uzrokujući simptome upale pluća.

Nekoliko vrsta infektivnih agenasa može izazvati upalu pluća, uključujući bakterije, viruse i gljivice.

 

Bakterijska pneumonija – bakterijska upala pluća

Najčešći uzročnici bakterijske pneumonije su:

  • Streptococcus pneumoniae
  • Mycoplasma pneumoniae- često uzorkuje hodajuću pneumoniju.
  • Streptococcus grupe B
  • Staphylococcus aureus
  • Haemophilus influenzae
  • Legionella pneumophila

 

Virusna pneumonija – virusna upala pluća simptomi

Respiratorni virusi su često uzročnici pneumonije. Primeri virusnih infekcija koje mogu izazvati upalu pluća uključuju:

  • Respiratorni sincicijalni virus (RSV)- javlja se najčešće kod dece mlađe od 5 godina.
  • Parainfluenza virus
  • Influenza virus
  • Adenovirus
  • Grip (grip)
  • Rinovirusi (obična prehlada)
  • infekcija humanim metapneumovirusom (HMPV)
  • morbile
  • vodene boginje (virus varičela-zoster)
  • SARS-CoV-2 infekcija (virus koji izaziva COVID-19)

Iako su simptomi virusne i bakterijske pneumonije veoma slični, virusna pneumonija je obično blaža. Prema Nacionalnom institutu za srce, pluća i krv, ljudi sa virusnom pneumonijom su u opasnosti od razvoja bakterijske upale pluća[1].

 

Gljivična pneumonija

Gljivice poreklom iz zemlje ili ptičjeg izmeta mogu izazvati upalu pluća. Najčešće izazivaju upalu pluća kod osoba sa oslabljenim imunološkim sistemom. Primeri gljivica koje mogu izazvati upalu pluća uključuju:

  • Pneumocistis jirovecii
  • Criptococcus vrste
  • Vrste histoplazmoze

 

Dijagnostika pneumonije

Dijagnozu upale pluća postavlja vaš lekar, tj. pulmolog, tokom lekarskog pregleda, koji počinje sa slušanjem pluća stetoskopom, a u zavisnosti od toga koliko su ozbiljni upala pluća simptomi i rizika od komplikacija, vaš lekar takođe može naručiti jedan ili više ovih testova: rendgenski snimak grudnog koša, krvnu sliku, analizu kulture sputuma (uzorka sluzi), pulsnu oksimetriju, CT skener pluća, uzorak pleuralne tečnosti (ako postoji), bronhoskopiju.

 

Upala pluća lečenje

Došli smo do ptianja – kako se leči upala pluća? Vaš tretman lečenja pneumonije će zavisiti od vrste pneumonije koju imate, koliko je ozbiljna i vašeg opšteg zdravstvenog stanja. Lekovi koji će vam biti propisani zavisiće od specifičnog uzroka vaše upale pluća.

Oralni antibiotici se koriste u tretmanu lečenja bakterijske pneumonije. Antibiotski lekovi ne deluju na viruse. U nekim slučajevima, vaš lekar može propisati antivirusni lek za upalu pluća. Međutim, mnogi slučajevi virusne pneumonije nestaju sami od sebe, uz adekvatnu kućnu negu. Antifungalni lekovi se koriste za lečenje gljivične pneumonije.

U terapiju se mogu uključiti i OTC lekovi poput aspirina, ibuprofena ili acetaminofena. Ako se pitate šta je dobro za upalu pluća od prirodnih kućnih recepata tu su prirodni preparati za kašalj, poput ispiranja usta i grla slanom vodom, konzumiranje biljnih čajeva, pileće supe, ispijanje tople vode i puno tečnosti.

Kašalj je jedan od najčešćih simptoma upale pluća. Savetuje se korišćenje prirodnih preparata koji ublažavaju i smiruju kašalj.

 

PropoMucil® sa medom za odrasle  predstavlja jedini prečišćen standardizovan propolis sa prirodnim N-acetilcisteinom (NAC), koji pomaže u razlaganju sekreta i njegovog eliminisanja iz disajnih puteva.

PropoMucil® sa medom za odrasle pored propolisa i NAC-a, sadrži med, tečni ekstrakt korena belog sleza, korena jagorčevine i lista nane koji zajednički pomažu u izbacivanju sekreta iz disajnih puteva i pojačavanju imuniteta.

PropoMucil®  sa medom za decu pored propolisa i NAC-a, sadrži med, tečni ekstrakt korena belog sleza i ploda šipurka koji udruženo pomažu u izbacivanju sekreta iz disajnih puteva i pojačavanju imuniteta deteta.

 

 

 

         Literatura:

 

[1] National Heart, Lung and Blood Institute: “Pneumonia”; https://www.nhlbi.nih.gov/health/pneumonia

Povezani članci

Scroll to Top